بیوتکنولوژی یا زیست فناوری در کنار نانوتکنولوژی از فناوری های نوین به شمار میآیند. نانو با ذرات مواد سر و کار دارد و در سطح میکرومتر مواد سازنده اما بیوتکنولوژی در سطح میکروارگانیسمها. بنابراین تفاوت نانوتکنولوژی و بیوتکنولوژی بیش از هر چیز در مورد مطالعه و تغییر آنهاست. اما از این جهت شباهت دارند که در یک سطح اتمها را مورد مطالعه و تغییر و اصلاح قرار میدهند.
محصولات بیوتکنولوژی نیز در سالهای اخیر جایگاه ویژهای در بازرهای داخلی و جهانی پیدا کردهاند. تولید انواع محصولات بیوتکنولوژی خصوصا در حوزه پزشکی و کشاورزی تحولی شگرف بوده است. در خصوص محصولات بیوتکنولوژی مسائلی مانند عدم اطمینان به سلامت این مواد و از همه مهمتر بکارگیری تکنولوژی در ساخت آنها وجود دارد. کارشناس رسمی دادگستری بیوتکنولوژی به بررسی انواع محصولات و خدمات بیوتکنولوژی میپردازد تا از این طریق در خصوص اختلافاتی که در خرید و فروش محصولات بیوتکنولوژی ایجاد میشود اظهار نظر کند.
بیوتکنولوژی یا زیست فناوری در حوزههای مختلف مواد غذایی، کشاورزی، پزشکی، صنعت، نساجی و صنایع شیمیایی کاربرد دارد. محصولاتی چون اینتر فون گاما، هورمونهای پگاژن، آنژی پارس، انواع واسکنها و داروهای مختلف را میتوان از محصولات پر اهمیت بیوتکنولوژی در داخل ایران دانست.
کاربرد محصولات بیوتکنولوژی در حوزههایی چون کشاورزی و پزشکی محدود نمیشود هر چند در کشور ما عمده محصولات بیوتکنولوژیک صادراتی این دو دسته هستند. بیوتکنولوژی در حوزه مواد شیمیایی و پتروشیمی نیز جایگاه ویژهای پیدا کرده است. تولید اوره، الکل و انواع شویندهها در بیوتکنولوژی بسیار رایج است. جالب است بسیاری از علوم جدید حول خلاقیتهای بیوتکنولوژی ایجاد شدهاند. برای مثال تنباکوهای جدید بیوتکنولوژی تحولی در نظام سلامت جهان ایجاد کردهاند.
اما با این وجود محصولات بیوتکنولوژیک موجود در کشور چه در حوزه کشاورزی، صنعت و پزشکی میتوانند زمینه ساز بروز مشکلاتی شوند. خصوصا در حوزه پزشکی و کشاورزی معمولا استفاده از محصولات بیوتکنولوژیک و کاهش و کمبود کیفیت این محصولات و یا خطرات ناشی از استفاده آنها میتواند زمینه ساز بروز اختلاف گردد.
از خدمات حوزه بیوتکنولوژی میتوان به ژنومیکس، اسمبلی ژنوم، ترانسکر پیتومیکس، پروتئومیکس، متابولومیکس، و انوع مدل سازیهای مختلف اشاره نمود. بسیاری از شرکتها و پژوهشگاهها از این خدمات به صورتهای مختلفی استفاده میکنند. برای مثال ژنومیکس علم مطالعه ژنتیک و بررسی ژنها جهت انتقال یا تغییر صفات است. کارشناس دادگستری بیوتکنولوژی معمولا با اختلافاتی در خصوص خدمات ژنومیکس و نتایج ژنومیکسی روبروست.
کارشناس رسمی بیوتکنولوژی صلاحیت لازم در اظهار نظر پیرامون محصولات بیوتکنولوژیک و خدمات ارائه شده از سوی شرکتهای بیوتکنولوژی را بر عهده دارد. در یادداشت دیگر پیرامون قیمت خدمات بیوتکنولوژیک و محصولات آن در خصوص اختلافاتی که حول قیمت این محصولات به وجود میآید به تفصیل بحث خواهیم نمود. اما کیفیت و نوع فعالیتهای زیست فناوری در شرکتهای خصوصی و دولتی و پروژههایی که انجام مورد مطالعه قرار میدهند و یا در آزمایشگاهها به تولید و تکثیر آن میپردازند و همچنین اختلاف در قراردادهای حوزه بیوتکنولوژی در صلاحیت کارشناس بیوتکنولوژی خواهد بود.
انواع بیوتکنولوژی دارویی، پزشکی، کشاورزی و صنعتی را میتوان از هم تفکیک نمود. بنابراین هر گونه اختلافی که حول محصولات زیست فناوری ایجاد شود و نیازمند ارزیابی کارشناس برای حل اختلاف وجود داشته باشد و یا محصولات برای خرید و فروش در بازار و یا تولید نیازمند ارزیابی باشند کارشناسان بیوتکنولوژی ما در خصوص آن به صورت رسمی اظهار نظر خواهند کرد.
برای مثال بسیاری از بیماران سرطانی به وسیله کشف و ابداعات در زمینه ملکولها و ساخت داروهای جدید و همچنین مقاوم کردن بافت در مقابل اشعهها مورد معالجه قرار میگیرند. ژن درمانی، شبیه سازی و کشف مکانیسمهای ملکولی در بیوتکنولوژی میتواند زمینه اصلاح، تغییر و بهبود مشکلات نارساییهای انسانی و به طور کلی جانداران را حل کنند. حتی بزرگترین و سختترین مشکلات مانند ابتلا به ویروس ایدز نیز در حال حاضر با تلاشهایی در حوزه بیوتکنولوژیک قابل حل شدن به نظر میرسند.