سالانه افراد بسیار زیادی اقدام به تخریب در جنگل ها و مراتع میکنند. این تخریبها معمولا به دو شکل صورت میگیرد. اول دخل و تصرف به صورت دائمی است و دیگری خسارت رساندن به مراتع و انفال است. هر ساله پروندههای زیادی در این زمینه شکل میگیرد و مباحث حقوقی بسیار زیادی نیز حول آن پدید میآید. در این یادداشت به کمک کارشناس رسمی دادگستری جنگل داری منابع طبیعی مباحثی را در خصوص مصادیق دخل و تصرف در منابع طبیعی و جرایم آن و شیوه تعیین ارزش ریالی این خسارات را بررسی خواهیم کرد.
به موجب مواد 42 تا 49 و 59 قانون حفاظت از جنگلها و منابع طبیعی هر گونه دخل و تصرف غیر قانونی در حوزه استحفاظی منابع طبیعی غیر قانونی است و به موجب قانون با متخلفان برخورد خواهد شد.
حوزه منابع طبیعی شامل جنگلها، مراتع، برکهها و سایر حوزههاییست که تحت حفاظت این سازمان است. اولین نوع دخل و تصرف ساخت و ساز در جنگلها و یا در مناطق روستایی است. این پدیده که در حال حاضر به زمینخواری مشهور است معمولا در مکانهایی که آب و هوای مناسبی دارند بیشتر اتفاق میافتد. از طرف دیگر عشایران رو روستائیان نیز ممکن است مناطق حفاظت شده و ملی را برای ساخت و ساز در نظر بگیرند.
تمامی این ساخت و سازها در صورتی که مجوز نداشته باشند غیر قانونی هستند و معمولا علاوه بر جریمههایی که برای متخلفان در نظر گرفته میشود محل ساخته شده نیز تخریب میشود. کارشناس دادگستری جنگل داری منابع طبیعی وظیفه تعیین میزان خسارت وارده بر منابع طبیعی را بر عهده دارد. معمولا ساخت و سازها با تخریب و آثار سوء و تجاوز به منابع طبیعی همراه است. کارشناس مذکور به بررسی میزان این خسارت میپردازد. تعداد درختانی که تخریب شده، پوشش گیاهی که از بین رفتهاست و میزان خسارتی که به مراتع وارد کرده است را محاسبه میکند. به طور کلی نمیتوان خسارت خاصی را مشخص کند. درختان با توجه به سن و نوعی که دارند میزان خسارت متفاوتی برای آن در نظر میگیرند.
نوع دیگر خسارت و تجاوز قطع درختان است. بسیاری از افراد برای تهیه هیزم و یا الوار اقدام به قطع درختان میکنند. کارشناس رسمی جنگل داری منابع طبیعی با توجه به نوع درخت ارزش ریالی خسارت را برآورد میکند. برای مثال قطع یک درخت پسته کوهی نزدیک به یک میلیون تومان جریمه دارد. یا قطع درخت بادام بیش از دویست هزار تومان خسارت برآورد میشود. در کنار این موضوع برای متخلفان حبس نیز ممکن است در نظر گرفته شود.
برای مثال در صورتی که فردی اقدام به تخریب جنگل از طریق ایجاد آتش کند علاوه بر خسارتی که کارشناس تعیین میکند ممکن است بین سه تا ده سال زندان نیز در انتظارش باشد.
نوع دیگر خسارت از بین بردن مراتع است. مراتع به مشجر و غیر مشجر تقسیم میشود. مراتع غیر مشجر دارای پوشش گیاهی مانند علفهای خودرو هستند اما مراتع مشجر دارای بوته و درختچه هستند. معمولا خسارت بوتهها و درختچهها به صورت جداگانه محاسبه خواهد شد و خسارت مرتع نیز جدا. برای مثال خسارت تخریب یک هکتار مرتع غیر مشجر حداقل بیش از ده میلیون تومان خواهد بود. کارشناس جنگل داری منابع طبیعی با بازدید از محل بروز تخلف و مقایسه با پوشش گیاهی منطقه و همچنین نوع پوشش میزان خسارت را ارزیابی میکند. گاه ممکن است پوشش گیاهی یک منطقه از بوتههای خاص و کم یاب باشد. معمولا این مکانها مورد محافظت قرار میگیرند اما از گاها مصون از تجاوز نیستند.
برای اطلاع از نحوه محاسبه جریمه قطع درختان جنگلی و همچنین مسائلی که در خصوص ساخت و سازهای غیرقانونی و ابطال سند ممکن است بروز کند، میتوانید با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
Featured