در کشور ما روزانه بیش از 58 هزار تن زباله تولید می‌شود. این حجم از زباله را برای یک ماه و یا یکسال محاسبه کنید. احتمالا می‌توانید کوهی از زباله ها را تصور کنید. جالب است بدانید حداقل سالانه 5 میلیارد متر مکعب هم فاضلاب نیز حاصل فعالیت های ما بروی این بخش از کره خاکی است. زباله ها و فاضلاب هایی که گورستانی جز زمین ندارند. بنابراین تولید زباله و فاضلاب بیشتر و عدم مدیریت این امر باعث آلودگی هر چه بیشتر محیط زیست خواهد شد. کارشناس رسمی دادگستری محیط زیست وظیفه ارزیابی آثار سوء فاضلاب و زباله ها بر محیط زیست را عهده دار است.
امروزه روش‌های نوینی برای دفن زباله ها ابداع شده است. انواع دفن بهداشتی زباله ها که مانع از آلودگی آب، خاک و هوا می شوند. اما مسئله از جایی شروع می‌شود که دفن زباله ها به صورت بهداشتی انجام نشود. از نظر کارشناس دادگستری محیط زیست شایع ترین آلودگی که در این زمینه اتفاق میافتد، آلودگی هوا و خاک است. زباله ها همواره مقادیر زیادی آلودگی و مواد سمی ایجاد میکنند که سلامت انسان و محیط زیست را به خظر میاندازد. آلودگی هوا معمولا به واسطه آتش زدن زباله ها اتفاق میافتد. در بسیاری از مناطق کشور به دلیل آن که دفن بهداشتی زباله ها کمی زمان بر و هزینه زاست، برخی اقدام به آتش زدن زباله‌ها میکنند. عدم دفن زباله‌ها نیز خود عامل آلودگی هوا است. تجمیع زباله ها در یک محل باعث ایجاد گاز های خطرناکی مثل متان می‌شود که سلامت انسان را به شدت تهدید میکند.
آلودگی خاک نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است. انباشت زباله و یا حتی دفن آنها باعث تولید شیرآبه ناشی از گرمای زباله ها خواهد شد. این شیرابه به خاک نفوذ میکند و با توجه به احتمال وجود آبهای زیر زمینی این مواد سمی و آلوده زمینه آلودگی آب ها را فراهم میکنند. با توجه به آمار و ارقامی که در ابتدای متن به آن اشاره کردیم، احتمال این آلودگی چندان هم کم نیست. از نظر کارشناس رسمی محیط زیست این آلودگی ها به سرعت در زندگی انسان نمود پیدا میکنند و خسارت جبران ناپذیری به حیات بشر وارد می‌شود.
در خصوص زبالههای شهری نیز همین مسائل وجود دارد. آلودگی آب و خاک و حتی آلودگی هوا نیز در صورت تجمیع فاضلابها امکان پذیر است. اگر راه کنترل زباله ها تفکیک و سپس دفع بهداشتی آن باشد، تصفیه نیز راهکار مناسبی برای کم کردن آثار منفی فاضلابهاست. کارشناس محیط زیست با توجه به خطرات زیست محیطی، توجه به این راهکارها را بسیار ضروری میداند.
موضوع دیگری که در خصوص آثار سوء زباله ها وجود دارد بیماریی هایی است که یا مستقیما و یا به واسطه حشرات مختلف ایجاد و منتقل میشوند. در صورتی که پسماند به صورت بهداشتی دفن نشود به کلان شهر حشرات تبدیل خواهد شد. بسیاری از بیماری ها از طریق این حشرات انتقال پیدا میکند.
حال مثالی در خصوص اختلافات این حوزه خواهیم آورد تا پایانی بر این یادداشت باشد. فرض کنید آب یک منطقه در اثر دفع غیر بهداشتی زباله‌ها آلوده شود و باعث بیماری ساکنین آن محل شود. چگونه باید با این حادثه برخورد کرد؟ آیا باید از تک تک افرادی که این زباله ها را ایجاد کردند شکایت کرد؟ مشخصا چندان عقلانی به نظر نمیرسد. مسئول دفع زباله‌ها معمولا شهرداری ها و دهیاری ها هستند و آنها موظف به رعایت اصول بهداشتی هستند. در صورتی که مدعی برای احقاق حق اهالی پیدا شود و یا خود آنها اقدام به شکایت کنند. کارشناس رسمی دادگستری محیط زیست به بررسی میزان آلودگی و مشخص کردن منبع آلودگی ها میپردازد. در صورتی که آلودگی ناشی از دفن زباله باشد سازمان مسئول باید خسارت وارده را جبران کند.
Featured