نظارت بر انواع خوراک دام و طیور و داروهای دامی توسط کارشناس رسمی دادگستری دام پرورری و دامپزشکی
سلامت دام و طیور منوط به استفاده صحیح از داروها و خوراک دام مناسب است. در صورتیکه نظارتی بر کیفیت خوراک و داروهای دام و طیور نشود بیشک سلامت انسان به خطر میافتد. وظیفه ایننظارت در کشور را کارشناس رسمی دادگستری دام و پرورش دامپروری و دامپزشکی انجام می دهد. درمتن حاضر ابتدا مسئله خوراک دام را بررسی میکنیم، سپس بحث داروهای دامی و میزان استفاده آنها را بررسی میکنیم و در آخر به اختلافاتی که کارشناس دادگستری دامپروری و دامپزشکی در این حوزه به بررسی آنها میپردازد خواهیم پرداخت.
علوفه مهمترین خوراک دام به حساب می آید. یونجه، شبد،ر ذرت علوفه و کاه گندم، جو و برنج از مهمترین علوفه های دامی هستند. کنسانتره ها که ارزش غذایی بالایی دارند، دومین نوع خوراک دام به حساب می آیند کنسانتره بیشتر به عنوان یک مکمل غذایی استفاده میشود که نقش بسیار مهمی در پرورش دام ها و افزایش بهره وری آنها دارد این ماده غذایی بیشتر به عنوان یک ماده انرژی زا استفاده میشود که عموما هم توسط همه واحد های پرورش دارم مورد استفاده هستند، چرا که پرورش دام را به صرفه تر کرده اند.
کارشناس رسمی دامپروری و دامپزشکی کیفیت این خوراک را نظارت می کنند، چرا که خوراک دام های آلوده در بازار فراوان یافت می شود. برای مثال در سال گذشته نزدیک به ۶۰ تن خوراک دام آلوده در شهر ماهیدشت پیدا شد. نمونه دیگر خوارک دام های آلوده به قارچ ها هستند که کارشناس دامپروری و دامپزشکی با آزمایش خوراک دام متوجه آنها می شود. خوراک دام و طیور آلوده علاوه بر سلامت دام، سلامت انسان را نیز به خطر میاندازد.
در پرورش طیور مسئله خوراک دام ها بسیار مهم تر هستند. چرا که برخی از سودجویان برای بازدهی بهتر و رشد سریع تر طیور اقدام به استفاده از مکملهای غیرمجاز و یا استفاده بیش از حد از مکمل های انرژی زا می کند و به دلیل بازدهی زود هنگام طیور شاهد عرضه محصولات آلوده می شویم. در صورتی که استفاده از محصولات طیور سبب خسارت به افراد شود، کارشناس دادگستری دامپروری و دامپزشکی در خصوص آلودگی خوراک طیور و سلامت خود طیور اظهار نظر میکند.
بحث داروهای غیرمجاز دام و طیور نیز چند سالی است که مشکل ساز شده است. منظور از داروهای غیرمجاز دو گونه است:1- داروهایی که استفاده از آنها ممنوع می باشد 2- داروهایی که به صورت غیر مجاز توزیع میشوند. توزیع، فروش و استفاده از این داروها به هر شکلی جرم محسوب می شود. سالیانه دام و طیور بسیاری بر اثر استفاده از این داروها آلوده میشوند و یا حتی از بین میروند. بخش زیادی از این داروها توسط نیروی انتظامی کشف میشود و برای افراد خاطی پرونده های قضایی تشکیل می گردد. تعیین غیر مجاز بودن این داروها اگر به شکل دوم باشد که بسیار ساده است. اما اگر به شکل اول باشد یعنی در زمره داروهایی که مصرف و استفاده آنها مجاز نیست باشد، یا داروهایی که از تاریخ گذشته هستند باشد، بررسی آن در حوزه صلاحیت کارشناس مربوطه قرار می گیرد. البته کارشناس مذکور در زمینه استفاده از این دارو های نیز صاحب نظر است. برای مثال اگر تولید کننده از داروهای غیر مجاز استفاده کند، وظیفه تشخیص غیرمجاز بودن آنرا کارشناس متخصص حوزه برعهده دارد که زمینه برخورد قضایی با متخلفان را فراهم می آورد.