کشاورزی در جهان جدید دیگر به شکل سنتی چندان رواج ندارد و هنگامی که از این نوع کشت صحبت میشود بیشتر تصورات منفی در خصوص آن شکل میگیرد چرا که با رشد اقتصاد، اصل کمیابی و استفاده بهتر از منابع در اولویت همه فعالیتهای اقتصادی از جمله کشاورزی قرار گرفته است.
یکی از مباحث مهمی که حول کشاورزی شکل گرفته است علم اصلاح نباتات است. اصلاح نباتات به منظور استفاده صحیح تر از منابع، از طریق تغییر در بهبود عملکرد محصولات ایجاد شده است که به طور خاص به انجام تحقیقاتی در خصوص اصلاح ژنتیک گیاهان و درختان میپردازد.
اما با توجه به اهمیت این رشته و وضعیت خاص کشور ما در حوزه کشاورزی، ورود تکنولوژی و علم اصلاح نباتات با مشکلاتی مواجه شده است. استقبال کشاورزان، نهاد ها و سازمانهای کشاورزی از این موضوع باعث ایجاد فضایی شده است که نظارت بر این رشته هم بیشتر باشد.
ممکن است کشاورزان در خرید بذرهای اصلاح شده و یا حتی محصولات اصلاح شده جهت استفاده در صنعت کشاورزی مانند کودها و غیره با مشکلاتی روبرو شوند. در برخی از موارد خرید بذرهای نا مرغوب و بی کیفیت و یا خرید نهال درختان و نشاء گیاهان مختلف که به اصطلاح اصلاح شده هم بودهاند موضوع مورد اختلاف کشاورزان و فعالان حوزه اصلاح نباتات شده است. کارشناس رسمی دادگستری زراعت و اصلاح نباتات ضمن اظهار نظر در خصوص کشت این محصولات وظیفه بررسی اختلافات این حوزه را نیز بر عهده دارد.
در حال حاضر کشت گوجه فرنگی، ذرت، خیار، هندوانه، گندم، یونجه در حوزه کشاورزی و همچنین نهال های هلو، زردآلو، پسته، فندق، انگور، گردو، سیب و بسیاری از میوهها در حوزه باغبانی به صورت اصلاح شده صورت میگیرد.
قیمت بذرهای اصلاح شده نسبت به بذرهای عادی در برخی موراد چون گوجه فرنگی بیش از پنجاه برابر هم برآورد میشود. قیمت نهال اصلاح شده هم با توجه به نوع نهالها گاه تا ده برابر قیمت عادی ارزشگذاری میشود.
اهمیت استفاده از دانههای اصلاح شده در کشاورزی را در چند مورد میتوان توضیح داد. اول این که این دانهها امکان تطبیق بیشتری با شرایط محیطی و مقاومت در برابر آفات مختلف دارند. دوم آن که کشت محصولات اصلاح شده زمینه بهره وری بیشتر را فراهم میکند و گاه میزان برداشت بیش از سه برابر میشود. سوم این که محصولات اصلاح شده در بازه زمانی کمتر و با هزینه داشت کمتری قابل بهرهبرداری هستند. در صورتی که به این محصولات هم توجه کرده باشید بازه زمانی رویش و رشد گیاه بر روی بسته بندیها مشخص است و حتی خلوص رقم، استاندارد بذر و حتی پشتیبانی از شرکتهای تولید کننده مواجه خواهید شد.
کارشناس دادگستری زراعت و اصلاح نباتات وظیفه بررسی سلامت دانهها و نهالهای اصلاح شده را بر عهده دارد. برای مثال فرض کنید فردی با خرید بذر اصلاح شده ذرت که همگی دارای ضمانت نامه هم هستند اقدام به کشت کند اما کشت با عدم رویش گیاه و حتی رشد نامناسب آن روبرو شود. کارشناس رسمی زراعت و اصلاح نباتات وظیفه دارد تا با بررسی دانه اصلاح شده در خصوص تاثیر دانه در عدم رویش یا رشد نامناسب اظهار نظر کند و دادگاه با توجه به نظر کارشناس میزان خسارت وارده بر کشاورز را تعیین نماید.
در بسیاری از موارد کشت محصولات اصلاح شده در گلخانهها صورت میگیرد. این گلخانهها اقدام به کاشت نهال و یا نشاء مورد نیاز کشاورزان میکنند. کشت نشاء برنج و گوجه فرنگی و نهال گردو و پسته در حال حاضر رونق زیادی دارد به طوری که در برخی استانها مانند مازندران، فارس و کرمان بیش از ده هزار واحد گلخانهای ایجاد شده است.
اما تعدد این گلخانهها و همچنین نیاز بیش از پیش کشاورزان به محصولات تولیدی آن ها و همچنین عدم نظارت دقیق بر تمامی فعالیتهای گلخانهها زمینه ایجاد اختلافات زیادی را فراهم کرده است. به طوری که سالانه چند صد پرونده در خصوص فروش نهال و نشاء نامرغوب ایجاد میشود.
با توجه به این که کشت محصولات تراریخته و اصلاح نژاد گیاهان روز به روز در حال افزایش است مباحثی نیز حول تشخیص این محصولات و همچنین سلامت آنها مطرح شده است. که در این حوزه کارشناس زراعت و اصلاح نباتات صاحب نظر است.
این کارشناسان علاوه بر حل اختلافات این حوزه به بررسی زمینههای کشت و همچنین مشاوره در خصوص تعیین کاربری و استعداد زمینهای کشاورزی برای کشت انواع محصولات اصلاح شده نیز میپردازند. از آن جا که ایجاد برخی از مزارع و باغات و استفاده از نشاء و نهالهای اصلاح شده هزینه بسیار زیادی دارد توصیه میکنیم حتما با کارشناسان این حوزه مشورت کنید و یا در صورتی که در فرآیند خرید و فروش این محصولات با مشکلاتی مواجه شدهاید میتوانید با کارشناس رسمی دادگستری زراعت و اصلاح نباتات تماس حاصل نمایید.