احتمالا در خصوص توقیف و یا عدم دریافت مجوز فیلمهای سینمایی در سینمای ایران شنیده باشید که به دلایل مختلفی انجام میشود. از مهمترین دلایل میتوان به مغایرت با عرف جامعه، نادیده گرفتن ارزشهای دینی, توهین به اقلیتها، توهین به اشخاص و مشاغل، تهمت، رواج نوع خاصی از تفکر که مخالف با ارزشهای اسلامی باشد, تحریف تاریخ رسمی، مغایرت با ارزشهای سیاسی و بسیاری دیگر از موارد میتواند به توقیف و یا عدم دریافت مجوز میانجامد. همین مسائل احتمالا زمینههای اختلاف و گاها اعتراض فیلم سازان را به همراه دارد. کارشناس رسمی دادگستری تئاتر سینما هنرهای نمایشی با صلاحیتی که در این خصوص دارد به ارزیابی فیلمهای سینمایی و نمایش خانگی جهت اظهار نظر درباره اختلافات مذکور میپردازد. البته علاوه بر موارد مذکور پایین بودن سطوح فیلمها و همچنین ارزیابی فنی هم نقش اساسی در عدم دریافت مجوز دارد.
در بسیاری از موارد که فیلمها جهت دریافت مجوز ارائه میشوند فیلمهای ساخته شده مغایرت قابل توجهی با فیلمنامه دارند به همین دلیل مجوز اکران نمیگیرند. یعنی فیلمی که مجوز ساخت دارد موفق به دریافت مجوز اکران فیلم نمیشود. در مواردی که به صورت تخصصی فیلمها بررسی میشوند و ارزیابی فنی صورت میگیرد کارشناس رسمی دادگستری رشته فیلم سازی عکاسی سینما اظهار نظر میکند. در این مورد ارزش فیلم بر اساس تعیین کیفیت فیلم، تصاویر و غیره انجام میشود بدین صورت که در صورت جعلی بودن تصاویر، تقلید و یا قاتباس بیش از حد، آماتور بودن تصویر برداری و مواردی از این دست مشخص میگردد.
چگونه میتوان تعیین کیفیت فیلم کرد؟ معمولا فیلمنامهها از لحاظ کیفی نقش اساسی در کیفیت فیلم دارند و از لحاظ کمی نیز نوع تصویر برداری و صحنه پردازی و تکنولوژی بکار رفته در ساخت فیلمها موثر خواهد بود. استفاده از دوربینهای متعدد مانند دوربینهای ترکیبی، دوربینهای بلکمجیک، دوربینهای سینمایی پیشرفته کانن مانند سی 700 و استفاده از ابزارهای فیلمبرداری مانند پهپادها و زوایایی که که فیلمبردار برای آن در نظر میگیرد موثر خواهد بود.
از طرف دیگر باید به بازیگران اشاره نمود. در حال حاضر تبلیغات بر اساس فیلمنامه و یا کیفیت فیلم صورت نمیگیرد. اینکه در یک فیلم چه کسانی حضور دارند دم دستی ترین معیار برای ارزیابی فیلمهای سینمایی است. اما این موضوع گاها به عنوان یک حربه مورد استفاده است.
تمام موارد بالا و وجود صحنهها و نوع و متن دیالوگهایی که در یک فیلم وجود دارد به همراه آن چیزی که به خواننده ارجاع داده میشود توسط سازمانهای نظارت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شاخص ارزیابی هستند. در صورتی که اختلافی بین سازنده فیلم و این نهادها ایجاد شود میتوان با مراجعه به کارشناسان ما اقدام به ارزیابی فیلم و تهیه گزارش برای نهادهای رسمی و محاکم قضائی نمود.