بر خلاف آن چه به طور معمول در جامعه ما تصور میشود طرحهای گرافیکی و طرحهای پیش ساخته مانند انواع پوسترها و فایلهای لایه باز نیز دارای مالکیت معنوی هستند و هر گونه کپی برداری از آنها بدون کسب اجازه از صاحب اثر و یا خرید فایل اصلی غیر قانونی است. هر چند در سالهای گذشته توجه زیادی به مسئله مالکیت معنوی در آثار پیش ساخته و طرحهای گرافیکی نمیشود اما با گسترش و یاز روز افزون به این طرحها و استفاده از آنها مسئله مالکیت معنوی طرحهای گرافیکی نیز اهمیت زیادی پیدا کرد. کارشناس رسمی دادگستری طراحی و گرافیک به بررسی مسئله مالکیت معنوی در این زمینه میپردازد.
هر چند طراحی و گرافیک بیشتر به منزله یک فن قلمداد میشد اما ایجاد رشته طراحی و گرافیک در بسیاری از دانشکدههای هنر و معماری اهمیت زیادی به این آثار بخشید و در حال حاضر متخصصان زیادی در حوزه گرافیک مشغول فعالیت هستند. طرحهای گرافیکی در ابعاد و اشکال گوناگون برای ایجاد لوگو، بنر، لیبل، رپرتاژ آگهی، انیمشن، تبلیغات و غیره مورد استفاده هستند. بسیاری از شرکتها برای کسب اعتبار بیشتر از طرحهای گرافیکی جهت تبلیغات و ایجاد برند استفاده میکنند به همین دلیل این طرحها مستقیما متعلق به آن شرکت یا فرد سازنده خواهد بود و هر گونه استفاده، تقلید و یا کپی برداری از آن نقض قانون مالکیت معنوی آثار خواهد بود. کارشناس دادگستری طراحی و گرافیک سالانه با پروندههای زیادی در خصوص استفاده غیر قانونی از طرحهای مختلف روبروست.
حتی مواردی که چندان پر اهمیت به نظر نمیرسند مانند تهیه کارت ویزیت و یا پوستر های تبلیغاتی نیز میتواند برای کپی برداران و سو استفاده کنندگان مجازات در بر داشته باشد. معمولا طرحهای مختلف دارای مالکیت معنوی هستند البته در بیشتر مواقع اثبات مالکیت معنوی در گرو ثبت اثر است اما در مواردی نیز بدون ثبت اثر نیز میتوان مالکیت معنوی بر آثار را اثبات کرد.
بازار بسیار فعال و پویایی طرحهای گرافیکی و نیاز روز افزون سایتها، مجلات، فضای مجازی و موسسات و شرکتها به تبلیغات زمینه فعالیت گسترده آنها در ساخت طرحهای گرافیکی را فراهم کرده است. افرادی نیز با ایجاد سایت و شرکت اقدام به تولید و طراحی و فروش این طرحها میکنند اما در مواردی طراحان با مسئله عجیبی روبرو میشوند و آن هم استفاده بدون اجازه از طرحهای گرافیکی توسط دیگران است.
کارشناس رسمی طراحی و گرافیک در صورت بروز اختلاف بین افراد و لزوم ارزیابی طرحهای گرافیکی به بررسی شباهت، تقلید و یا اصالت طرحها میپردازد. در ارزیابی طرحهای گرافیکی معمولا اصولی به منزله اصول طراحی و گرافیک که در یادداشت دیگری به آن پرداختیم در نظر گرفته میشود. بگراند طرح، کلیت طرح، خطوط و نقوش، رنگ ها و موارد اینچنینی معمولا در ارزیابی یک طرح مورد توجه است.
بسیاری از طراحان نیز در هنگام ایجاد آثار گرافیکی توجه کافی به طرحهای مشابه ندارند و به همین دلیل گاها به صورت ناخودآگاه و یا به اشتباه از یک طرح تجاری و یا لوگو یک سازمان تقلید میکنند. استفاده از این طرح توسط مشتری و ایجاد مسائل حقوقی بین طرفین میتواند خسارت قابل توجهی را به طراح و گرافیست وارد کند.
از سوی دیگر در بسیاری از قراردادهای طراحی ممکن است که شما فایل و یا طرحی را آماده کنید و به مشتری تحویل دهید و در قرارداد مورد استفاده آن را مشخص نمایید بنابراین در صورتی که احتمال استفاده طرح در سایر موارد امکان پذیر است که اجازه خالق اثر کسب شود و از این رو هم مشتریان و هم طراحان میتوانند در هنگام سفارش این موضوع را قید کنند تا از بروز مشکل جلوگیری شود.
با توجه به این که اختلافات زیادی بر اثر شباهت زیاد طرحهای گرافیکی مانند پوستر، کارت ویزیت، لوگو، برندهای تجاری، پوسترهای تبلیغاتی و لیبل و غیره و یا کپی برداری از آنها ایجاد میشود در صورت لزوم استفاده از کارشناس طراحی و گرافیک جهت ارزیابی آثار میتوانید با کارشناسان ما تماس حاصل نمائید.